Tuinieren in september
, 5 min lezen
September luidt het begin van de herfst in, maar is juist een van de belangrijkste maanden voor de tuin. De bodem is nog warm, de regenval neemt toe, en dat maakt deze periode perfect om nieuwe planten te zetten, bestaande planten te verplaatsen of vaste planten te scheuren. Het is ook hét moment om voorjaarsbollen te planten, borders op te frissen, heggen te snoeien en je gazon te herstellen na de zomer. Daarnaast begin je nu met het beschermen en voorbereiden van potten, planten en borders op de koudere maanden die komen. In deze blog lees je wat je allemaal kunt doen (en wat je beter laat) om je tuin sterk en mooi de herfst in te laten gaan.
Bereid je tuin voor op de herfst
September. De maand waarin de ochtenden frisser worden, het licht wat zachter is en je soms ineens beseft: de zomer maakt langzaam plaats voor de herfst. Waar augustus je nog verraste met tropische dagen, brengt september een ander ritme. De tuin voelt het ook. De bloei vertraagt, de kleuren veranderen subtiel, en de natuur maakt zich klaar voor rust.
Maar voor de tuinier is september allesbehalve een maand van stilstand. Sterker nog: het is misschien wel de belangrijkste maand van het jaar. Waarom? Omdat alles wat je nú doet, de basis legt voor een vitale tuin in het voorjaar. In deze blog nemen we je mee de tuin in: niet met haast, maar met aandacht. Precies zoals het hoort in september.
De nazomer als geheime groeimaand
Veel mensen denken dat het tuinseizoen stopt na de zomer, maar niets is minder waar. De grond is nog warm van de zonnige maanden ervoor, terwijl de luchttemperatuur daalt en regen vaker valt. Dat betekent: ideale omstandigheden voor wortelgroei.
Zonder de stress van hitte of bloeiverplichting kunnen planten zich nu volledig richten op het ontwikkelen van een stevig wortelgestel. En laat dat nou precies zijn wat ze nodig hebben om sterk de winter in te gaan én in het voorjaar te floreren.
Wat kun je nú doen?
Je hoeft de tuin niet om te gooien. September vraagt geen grootscheepse metamorfose, maar kleine, slimme ingrepen die op lange termijn een groot verschil maken. Denk aan herplanten, verplanten, knippen en verzorgen. Hieronder nemen we je stap voor stap mee:
1. Nieuwe planten aanplanten? Juist nu!
Wil je graag nog iets veranderen in je borders? Of een boom of siergras toevoegen die je eerder niet aandurfde vanwege de warmte? Doe het nu.
De grond is warm, de lucht vochtig, en je hoeft niet meer elke dag te sproeien. Perfecte omstandigheden voor aanplant.
Aanraders:
-
Siergrassen (zoals Pennisetum, Stipa, Miscanthus)
-
Vaste planten (zoals Aster, Rudbeckia, Herfstanemoon, Nepeta)
-
Heesters en bomen op stam – nu geplant, in het voorjaar al sterk
2. Snoeien en opfrissen
Je tuin hoeft niet opgeruimd te worden alsof het oktober is, maar nu bijhouden voorkomt een rommelige aanblik later.
-
Hagen knippen (zoals taxus, laurier, buxus) voor een strakke vorm de hele winter
-
Lavendel snoeien tot net boven het hout – zorgt voor compacte groei volgend jaar
-
Verlepte bloemen of dorre bladeren verwijderen: ruimte maken voor nieuwe energie
3. Denk alvast aan de lente
Ja, écht: voorjaarsbollen zoals tulpen, narcissen en krokussen kun je vanaf eind september al planten. Niet alleen leuk om te doen, maar ook om straks verrast te worden als het nieuwe seizoen begint.
Tip: maak alvast een plan, zodat je weet wáár je wat zet. En plant in groepen – dat geeft het mooiste effect.
4. Verplanten of scheuren
Heb je planten die het niet goed doen op hun plek? Te weinig zon, te droog, te dicht op elkaar? September is hét moment om ze te verplaatsen of vaste planten te scheuren en herverdelen. Geef ze bij het terugplanten een flinke schep compost en wat water, en je hebt volgend jaar méér plant voor hetzelfde geld.
5. Gazon herstellen
De zomer laat zijn sporen na: gele plekken, platgelopen stukken of mosvorming. Pak het nu aan, vóór de groei echt stopt:
-
Verticuteren of beluchten bij vilt of dichtheid
-
Kale plekken bijzaaien
-
Organische najaarsmest gebruiken voor een sterker wintergazon
6. Potten, bakken en terras
Zomerbloeiers die op hun eind lopen? Vervang ze door herfstige toppers zoals:
-
Heuchera (purperklokje) voor kleur in blad
-
Skimmia of sierkool voor structuur
-
Winterviolen voor kleur die blijft
En: denk alvast na over hoe je je potten beschermt tegen vorst, of kies nu voor soorten die daar tegen kunnen.
Wat je beter niet meer doet in september
-
Geen mediterrane planten meer verplanten – olijf, vijg en palm houden niet van koude voeten zonder stevig wortelstelsel.
-
Geen meststoffen met veel stikstof – je wilt nu geen groei stimuleren, maar rust.
-
Geen grote heraanplant zonder nazorg – houd de grond vochtig en bescherm jonge planten bij koude nachten.
Handige checklist voor september
- Nieuwe planten en siergrassen aanplanten
- Voorjaarsbollen inplannen (of al planten)
- Hagen en lavendel snoeien
- Gazon bijzaaien en bemesten
- Planten verplaatsen of scheuren
- Compost of mulch aanbrengen in borders
- Potten en bakken herinrichten
- Planten beschermen bij vroege kou
Tot slot
Tuinieren in september is misschien wel het fijnste wat er is: je voelt de nazomer op je huid, hoort bladeren zachtjes ritselen in de wind, en alles wat je doet heeft een doel. Je helpt je planten aan een gezonde rustperiode én je legt het fundament voor een frisse, bloeiende start in het nieuwe jaar.
Of je nu een paar vaste planten verplaatst, je haag bijwerkt of alvast bloembollen in de grond stopt, je tuin zal je dankbaar zijn. En jij jezelf ook, straks in het voorjaar.
